Yazar Rehberi
SİSTEME GİRİŞ
www.mimarimedya.com/wp-admin sayfasına girerek Yazar Girişi linkine tıklayınız.
Size verilmiş kullanıcı adı ve şifre ile giriş yapınız. İlk girişte geçici şifreniz ile giriş yaptıktan sonra Kullanıcılar panelinden şifrenizi değiştirmeniz gerekmektedir. Şifrenizi unutursanız yine Giriş sayfasından şifremi unuttum linkine tıklayarak mail adresiniz aracılığıyla şifrenizi sıfırlayabilirsiniz. Sorun yaşarsanız editor@mimarimedya.com adresine başvurabilirsiniz.
YENİ YAZI EKLEME
Sisteme giriş yaptıktan sonra sol menüde Yazılar sekmesinden Yeni Ekle‘ye tıklayınız.
Yeni yazı ekleme sayfasında bilinmesi gereken 3 önemli buton:
Ortam Ekle: Yazımıza görsel eklemek için bu butonu kullanıyoruz.
Taslak olarak Kaydet: Yazımızı tamamlamadık, daha sonra düzenlemeye devam etmek istiyorsak bu butonu kullanıyoruz.
İnceleme için Gönder: Mavi renkteki bu butona tıkladığınızda yazınız tamamlanmış demektir ve incelenmesi/yayına hazırlanması amacıyla Editör’e iletilir. Bu butona tıklamadığınız müddetçe, yazınız üstünde çalışmaya devam edildiği düşünülür ve yayın sırasına alınmaz.
Yazı teslim formatı
• Yazı teslimlerinde her yazarımız Mimari Medya’nın Yayın İlkeleri ve İçerik Politikası‘na göre hareket etmek mecburiyetindedir. Evrensel hukuk ve Türkiye Cumhuriyeti yasalarını ihlal edecek nitelikte olan yazılardan yazıyı teslim eden yazarlar sorumludur.
• Yazılar üstünde her türlü editöryal düzenlemenin yapılması, Mimari Medya’nın üstünde durduğu yayıncılık ve çalışma prensipleri gereği kaçınılmazdır. Başlık, imla, görsel seçimi, ana metin, giriş yazısı vb düzenlemeleri yapmak ve standartlarımıza uygun hale getirmek başta yazarların sorumluluğudur. Yazılar yayımlanmadan önce editörler tarafından başlık ve görsel seçimi de dahil olmak üzere her türlü editöryal müdahale yapılabilir. Çokça imla hatası bulunan veya yetersiz düzeyde olan yazılar taslaklara taşınarak yazar tarafından düzenlenene kadar beklemede kalır. Yayın sırasına alınmaz.
Başlık formatı
• Burada amacımız yayınladığımız yazıların yayına girdikten sonra bir kez okunması değil, yıllarca Google aramalarında görünmesidir.
• Başlık belirlerken Google’da ne arama yaptığınızı, insanların ne aratarak yazınıza ulaşabileceğinizi düşünün.
• İnsanlar çoğunlukla bir bilgiye ulaşmak adına bilmediklerini ve/veya bilmeyip merak ettiklerini arar.
• Birincil olarak Başlık belirlerken insanların yazınıza ulaşıp okumasını istiyorsanız, “Ben bu yazdığım yazıya Google’da ne aratarak ulaşabilirim?” sorusu sorulmalı. Bu sorunuzu Google’da aratın ve arattığınızda ilk 5 sırada çıkan örnekler size koyacağınız başlık hakkında en iyi fikri verecektir.
• Yazımız neden bahsediyor, ana fikri nedir, insanlar ne arar ki yazınızı Google’da üst sıralarda görebilir? gibi sorular yazarlarımızın yazılarının sürekli hit çekmesi açısından faydalı olacaktır.
• Editör tarafından yapılan arama motoru optimizasyonu (SEO) ve Google Haberler indeksi ayarları ile yazınız arattığınız sorguda ilk sıralara çok kısa sürede çıkacaktır. Yazınızı SEO’ya uygun olarak düzenlemek, yazdığınız içeriği internet dünyasında ölümsüz hale getirir. (SEO hakkında detaylı bilgi)
• Başlıkta da içerikte de ne kadar basit, ne kadar halk, ne kadar ilgi çekici başlık, o kadar okunma diyoruz.
• Başlıkta nokta, virgül, ünlem, çizgi gibi noktalama işaretleri kullanmayı tercih etmiyoruz. Gerekirse iki nokta üst üste kullanılabilir.
• Başlıkta ilk harf daima büyük kullanılmalı, özel isimler büyük harf kullanılarak yazılmalıdır.
• Başlığınız Editör tarafından yazara danışılmaksızın değiştirilebilir. Yapılan düzenleme ve editör notlarını takip edebilirsiniz.
Yazı bütünü
- BAŞLIK – Tıklanabilir ilgi çekici başlık, yazınızda bahsettiğiniz odağı vermeli. SEO standartlarına uygun olmalı.
- SPOT – İlgi çekici, okuyucuyu içine alan, merak uyandıran 2 – 3 cümlelik bir giriş yazısı.
- GÖRSEL – Yazınızın bütününü yansıtan ilgi çekici bir görsel.
- İÇERİK – Sade, basit, toplumun geneli tarafından anlaşılabilir, ne çok uzun ne de çok kısa içerik.
- ALT BAŞLIKLAR – Yazıyı okunulabilir hale getirmek için maksimum her 300 kelimede bir alt başlık kullanılmalıdır.
Not: Yukarıdaki formatın tamamının SEO standartlarına uygun olması çok önemlidir. SEO standartları editörler tarafından uygulanmaktadır.
Yazıda link kullanımı
Alıntılar ve kaynak kullanımı için yer vermek istediğiniz linklerin yazının içinde kullanılması gerekmektedir. Bu doğrultuda iki yöntemi izleyebilirsiniz:
1- Yazı içeriğindeki kelimeler linklenebilir. Mimari Medya içindeki başka bir yazıya veya bir dış kaynağa link verebilirsiniz.
2- Kaynak göstermek amacıyla, tırnak içindeki ilgili cümlenin veya paragrafın sonunda parantez içinde link kullanılabilir.
Yazınızı SEO’ya uygun hazırlamak
Her zaman okunacak bir yazınız olsun istiyorsanız, SEO hakkında temel bilgilere sahip olmanızı tavsiye ederiz. Yazılarını SEO standartlarına uygun olarak hazırlayan yazarlarımızın içerikleri Google aramalarında genelde üst sıralarda görünmekte, sürekli olarak hit çekmektedir. SEO hakkında detaylı bilgi için tıklayınız
Resim formatı
- Yazılarınız için uygun bulduğunuz görselleri ekleyebilirsiniz.
- Yayında öne çıkarılacak (kapak slaytlarında dönecek bir görselin boyutları 640 px yatay genişlikte olmalıdır.
- Yazarların kendi seçtiği resimler her zaman yayına alınmayabilir. Resim seçiminin kararını Editörler vermektedir. Yayına girmiş bir yazının fotoğrafının değiştirilmesi, makul gerekçeye dayanmadıkça mümkün değildir.
- Çok fazla kopyası olduğu için Türkçe yayın yapan kaynaklardan alınan resimleri tercih etmiyoruz. Uluslararası telif ve kopyalama kurallarına uymalıdır. Masalsı, gerçek dışı resimleri yayına almayı tercih etmiyoruz.
- Bir yazıda standart olarak 1 resim yayınlamayı tercih ediyoruz. Röportajlarda ve bazı uzun yazılarda birden fazla görsel eklenebilir.
- Sisteme resim eklerken arka arkaya aynı görseli eklememeye dikkat ediniz. Bu veritabanımızda ağırlık yaratmaktadır.
Noktalama ve imla
- Noktalama işaretlerinde özenli davranmak gerekmektedir. Yazının evrensel bilgisayar yazı standardı gereği okunur olması için her noktalama işaretinden sonra bir boşluk bırakılmalıdır.
- Yazı içeriğinizde kelimeleri büyük harflerle yazmayınız. Vurgulamak istediğiniz bir sözcük veya cümle varsa sözcükleri kalınlaştırmayı tercih edebilirsiniz.
- Türkçe karakter kullanılmasına özen gösteriniz. Editörlerin Türkçe karakter hatalarını düzeltme veya Türkçe karakter kullanılmadan yazılmış bir yazıyı düzenleme gibi bir zamanı yoktur.
- Yazılarınızda paragraf boşluğu kullanmayınız. Paragraf boşluğu, satır başı yaparak yeni paragrafa başladıktan sonra paragrafın ilk cümlesinde klavyenizin ‘tab’ tuşu ile bırakılan boşluktur. İnternet yayıncılığında bu boşluğu bırakmak teknik açılardan dolayı tercih edilmemektedir. Lütfen yazınızı teslim ederken bu boşlukları bırakmayınız.
- Devrik cümle kurmamaya özen gösteriniz. Kısa cümleler kullanmak her zaman iyidir.
- Tek cümlelik içerik veya çok uzun paragraflar tercih edilmemektedir.
- Özel terim kullanıldığında bunları halkın anlayabileceği şekilde parantez içinde açıklayınız.
- Güvenilir kaynaklar göstermekten çekinmeyiniz. (org. gov) İstatistik, her türlü rakam, başka yayınlardan aldığınız alıntılar için mutlaka kaynak gösterilmelidir.
- Yabancı kelimelerin yerine Türkçe kelimelerin kullanılması veya orijinal adı belirtmek isteniyorsa parantez içinde Türkçe anlamının yazılması gerekir.
- Yazılarınızı yazdıktan sonra kontrol için MS Office Word gibi bir programda kontrol ederek imla kurallarını mümkün olduğunca düzeltebilirsiniz. Yazınızı bitirdikten sonra birkaç kez okuyup gerekli düzeltmeleri yapmaya dikkat ediniz.
- Yazınızı gerekli yerlerde paragraflarla ayırmaya dikkat ediniz. Uzun paragraflar tercih edilmemektedir.
- Çok uzun bir cümleyi noktalarla bölerek birden çok cümle haline getirmekte bir sakınca görmeyin. Uzun cümleler, özellikle internette, zamanı kısıtlı olan okuyucuyu yazıdan uzaklaştırır. İnternette sadelik birinci kuraldır.
- Yazı içeriğinize alt başlıklar eklemekten çekinmeyin. Alt başlık kullanımı her zaman iyidir.
- Bir yazı 300 kelimeden az olmamalıdır. Kaç kelime kullandığınızı yazı panelinin altında görebilirsiniz.
En sık rastlanan hatalar
- “de” bağlacının ayrı yazımı (Yanlış: Bu işte bende varım. Doğru: Bu işte ben de varım.)
- “de” ve “da” bağlacının “te” ve “ta” seklinde yazılması yanlıştır. Her zaman “de” ve “da” seklinde yazılmalıdır. (Yanlış: Murat ta gelecek. Doğru: Murat da gelecek)
- Üç nokta (…) yerine iki nokta veya dört nokta kullanmak hatalıdır.
- Her noktalama işaretinden sonra bir boşluk bırakmalısınız. Bu kural, yazı formatı açısından çok önemlidir.
- Birçok, birkaç, bugün, her gün, bir şey, yanı sıra, uluslararası, illüzyon gibi sözcükleri doğru yazmaya dikkat ediniz.
- Çok uzun bir cümleyi noktalarla bölerek birden çok cümle haline getirmekte bir sakınca görmeyin.
- Bkz. Türkçede sık yapılan hatalar
- Bkz. Türk Dil Kurumu Sözlüğü
Habercilik prensipleri
- Mimari Medya’nın sorumlu yayıncılık prensibi gereği, bir uzman görüşü alınacaksa, uzmanın konuyla ilgili güvenilirliği akademik olarak tescillenmiş olması gerekmektedir.
- Haberi oluştururken haberi “kaynaklardan aynen geçmek” yerine kendi özgün ifadelerinizi kullanınız.
- Röportaj yaptığınız kişinin fotoğraflarını çekebilir veya daha önce çekilmiş fotoğraflarını temin edebilirsiniz. Fotoğraf sizin tarafınızdan çekilecekse birden fazla fotoğraf çekmeye, mümkünse gün ışığı gibi aydınlık bir ortamda olmasına dikkat ediniz.
- Haberde alıntı varsa mutlaka kaynak belirtilmelidir ve mümkünse ilgili kaynaktan izin alınmalıdır.
- Hazırlayacağınız haber konusuyla ilgili Editöre danışmak yerinde olacaktır.
Haber Yapma Protokolü
- Bu ay yapmaya karar verdiğiniz haberle ilgili öncelikle internetten, gazeteden veya dergilerden bilgi toplanmalıdır. İnternet en büyük kaynaktır.
- Toplanılan bilgilerde haberde kullanacağınız önemli bilgiler seçilmelidir. (Altı çizilebilir, kopyala-yapıştır yöntemini kullanabilirsiniz).
- Profesyonel haber yapmak için, haberiniz konusundaki bilgilere hakim olduktan sonra haberi araştırabileceğiniz (soruşturabileceğiniz) birinci veya ikinci şahıs kaynak araştırılmalıdır.
- Bulunan birinci veya ikinci şahıs kaynağa haberinizle ilgili gerekli sorular sorulmalı, bilgi alınmalıdır.
- Kurum ve kuruluşlardan bilgi almak istiyorsanız Bilgi Edinme Hakkı’nı kullanarak gerekli başvuruyu yapabilirsiniz. Sorularınız açık, net ve sonuca yönelik olmalıdır.
- Birinci veya ikinci şahıs kaynakla röportaj yapılabilir.
- Toplanılan tüm bilgilerden sonra en çarpıcı, okuyucunun dikkatini ve ilgisini çekebilecek bilgi haberin en üstünde yer alır.
- Koyacağınız başlık haberinizin içeriğini yansıtmalıdır.
- Başlığınızın altında, yazıdan kalın olan, bir veya iki cümlelik haberi özetleyen bir yazı konulabilir. Haberi özetlediğiniz bu paragrafta yine çarpıcı, önemli ve okuyucunun dikkatini çeken bilgiler kullanılmalıdır. Böylece okurumuz haberin özetini görerek habere çekilecektir, haberin tümünü okumak isteyebilecektir.
- Alt başlıklar kullanılabilir. Haber uzunsa alt başlıklarla ayırmak suretiyle yazıyı daha rahat okunabilmesini sağlayabilirsiniz.
- Röportajınız varsa; başlık ve özetten sonra haberi bir veya birkaç paragrafla verdikten sonra röportajınız yer alabilir.
- Haber cümlesi kurma formatı: “olmakta, yapmakta, yapılmakta” yerine; “oluyor, yapıyor, yapılıyor” sözcüklerini kullanmak yerinde olacaktır.
Röportaj Yapma Protokolü
- Röportaj yapılmadan önce mutlaka Editörden onay alınmalıdır. Röportaj yapmayı düşündüğünüz kişiyle iletişime geçmeden önce röportaj önerisini ve sorularınızı Editör’e iletmeniz ve onay almanız gerekmektedir.
- Öncelikle röportaj yapacağınız kişiden randevu alınmalıdır; çalıştığınız basın organı ve göreviniz ve yapmak istediğiniz haberin ana fikri kısaca tanıtılmalıdır.
- Röportaj için bir ses kayıt cihazı veya kamera gerekli olabilir.
- İnternet yoluyla da röportaj yapılabilir, ancak bu her zaman profesyonel olmaz. Kişiye erişim ve uzaklık sorunu olduğu durumlarda online röportaj yapılabilir.
- Röportaja gitmeden önce mutlaka sorular yazılı olarak hazırlanmalıdır. Soru kağıdınız röportaj yapacağınız kişiye önceden gösterilmemelidir. Röportajın sohbet atmosferinde olması profesyoneldir.
- Röportaj sırasında mümkünse cep telefonu gibi ses çıkaran cihazlar kapalı olmalıdır. (Cep telefonu sessizde olsa bile kayıt kalitesini etkileyebilir.)
- Röportaj yaparken, sorduğunuz sorunun cevabı mutlaka dikkatle dinlenmelidir. Verilen cevaba göre “probe” dediğimiz derinine inen ‘yeni oluşan sorular’ sorulabilir. Bu sorularla, konuyu istediğiniz gibi şekillendirebilir, yönlendirebilirsiniz. Profesyonel bir gazeteci, cevaptan soru çıkarmayı bilir.
- Röportaj bittikten sonra öncelikle ses kaydı deşifre edilmelidir. Deşifre etmek, her sözün bir bir yazılı hale getirilmesi demektir. Deşifreden sonra en önemli bilgileri seçerek haberi oluşturabilirsiniz. Veya diyalog formatıyla röportajın önemli bölümlerini verebilirsiniz.
- Haberinizde deşifrenin tamamını yayınlamak tercih edilmez. Röportajda her söyleneni yayınlamak profesyonel değildir. Okur için de sıkıcıdır. Haberinizden uzaklaşması saniyeler alır.
- Söyleşi formundaki röportajlarda deşifre işlemi yapılırken, (tercihen) duyguyu yansıtacak nitelikte ifadeler kullanılabilir; böylece röportaj bir sohbet havasındaysa söyleşi formunu alır. “Söyleşi” adı altında deşifre edilen gereksiz bilgileri vermek doğru değildir. Röportajın söyleşi formu da olsa yalnızca “gerekli bilgilerin” seçilerek verilmesi röportajı profesyonel hale getirecektir.
- Yazı tesliminde, röportaj yaptığımız kişiye ait mutlaka en az 1 adet yüksek çözünürlüklü fotoğraf temin edilmelidir.
- Röportaj yaptığımız kişi çok ünlü biri de olsa en yakın arkadaşımız da olsa, hitap şeklinin “saygın ve objektif” standartlara uyması gerekiyor. Buradan hareketle “senli-benli” hitap şekli, yayına girecek metinde “siz” olarak düzenlenmek zorundadır.
- Röportaj yaptığımız kişi kim olursa olsun kesinlikle size saygısızlık yapma hakkına sahip değildir. Böyle bir durumu alttan almanıza hiç gerek yoktur. Şahıs ile hiç tartışmaya girmeden, profesyonel bir şekilde, Mimari Medya’nın saygın kurumsal imajını koruyarak derhal röportajı iptal ediniz ve mekânı terk ediniz. Röportaj yayına girdikten sonra böyle bir durumla karsılaşırsanız, Yazı İşleri’nin konuyu incelemesi neticesinde röportaj metni yayından kaldırılabilir. Her durumda Yazı İşleri’ne bilgi veriniz.
- Mimari Medya’nın kurumsal imajına saygısızlık yapan şahısların röportajları Yazı İşleri’nin kararıyla askıya alınabilir.