Ormana’da düğmeli evler, büyüklüğüne oranla 2 veya 4 gözlü (odalı) uzun ve geniş köşklü (sofalı), ahşap direkler üzerinde ahşap ayazalıktan oluşur. (teraslıdır) Abdestlik yani tuvalet ayazlıkta yer alıyor. Köşkte ve her odada davlumbazlı ocak konumlandırılmıştır. Köşkün veya ayazlığın uygun bir bölümü aşlık (mutfak) olarak tertiplenmektedir. Odalardan biri kiler olarak da kullanılmaktadır.
İç mekanlarda ahşapla işlenmiş yüklük, gusülhane, dolap, dolap üstü, odunluk, çıralık, yuvacık, kapı arası, raf, musandıra benzer isimlerle adlandırılan irili ufaklı kullanım bölümleri oluşmuştur.
Evin giriş kapısı, borta kapısı anlamına gelen geniş iki kanatlı ve yüksektir. Girişte bulunan uzun ve geniş mekana evöğün veya ahıraltı denmektedir. Odaların altında kalan ve ev öğünden işlenen bölümlerden biri samanlık diğerleri ahır olarak kullanılmaktadır. Bahçesi geniş şekilde evlerde ahır dışarı alınmaktadır.
Orman’da çardak mimarisi de kayda değecek özelliktedir. Şimdilerde tamamen vazgeçilmiş şekille birlikte, daha eskilerde yazın, yazı geçirmek ve mahsul alınana kadar bağ beklemek üzere çardaklar yazlık mekan olarak kullanılmaktadır. Bağ bozumu ve geceleri gündüze ekleyen pekmez yapımı ayrı bir cümbüş oluşuturur.
Fazla geniş olmayacak bağ arası yolları, iki tarafın üzeri çalı çitle örtülü yüzyılları anlatan yosunlu taş duvarları ve üzerine eğilen ağaçlarıyla yeşil bir kemerden geçercesine antik, keyifli ve o derecede romantiktir.
Halen ayakta kalabilen, kendini yaşatan eski Ormana Evleri’nin sayısı mevcut hane sayısının üçte birini geçmemektedir. Ormana Evleri’ni resimlerken İçine girilebilcek ve belgeleyebildiğimiz ev sayısı çok azdır. Ormana’da düğmeli evler: İç Mimarisiyle Farklı Bir Kültürün İzindedir…