Botanik bahçeleri yıllardır insanların ziyaretinde yalnızca rekreasyonel bir faaliyet alanı olarak değil aynı zamanda çeşitli bitki türlerinin incelenmesi ve tanıtılması amacıyla insanlar üzerinde önemli bir rol oynamıştır. Yaşadığımız kentlerde böyle alanlara ihtiyaç duyarız. Bunun nedeni kentlerde bu alanların az oluşu veya hiç olmayışıdır. Günümüzde çoğu kentte botanik bahçesine rastlamak mümkün değildir. Oysaki peyzaj mimarlığında botanik bahçeleri önemli bir yer tutar. Bu bahçeler bitkisel detayların ortaya konduğu ve bitki kimliklerinin en iyi şekilde tanıtıldığı alanlardır. Estetik açıdan da insanların gözüne hitap eden bir kurgudur.
Peyzaj ve botanik bahçeleri
Peyzaj alanlarının tahrip edilmesinden kaynaklanan peyzaj onarım çalışmaları sonrası birtakım projelendirmeler yapılarak bu alanların tekrar kullanıma açılması sağlanabilir. Bu hem çevreyle uyumun hem de mimari yönüyle oldukça sağlam temelli bir peyzaj çalışmasıdır. Avustralya’da bulunan “Royal Botanic Garden” tam da bunları karşılar nitelikte. Eski bir kum ocağının üzerine inşa edilen bu bahçe su öğesinin tamamlayıcı etkisiyle hem doğal yapısını sergileme amacı bulmuş hem de yapısal öğelerle iç içe geçmiş mimari ve sanatsal öğeleri bünyesinde kullanıcılara sunmuştur. Bu bahçede dikkat çeken unsur doğal ve yenilikçi bir yapıda olmasıdır. 40 hektarlık alana yayılan bahçedeki her sirkülasyon kullanıcıları farklı bir karakteristik alana yönlendirmektedir. Ülkenin iklimine ve doğal bitki örtüsüne uygun bitkiler seçilmiş, alandaki bitkisel doku tahrip edilmeden yapay ve doğal doku birleştirilmeye çalışılmıştır. Bahçede 1700 türden 170000 bitki bulunmaktadır. Bu zengin doku sayesinde bitkisel türleri yetişme ortamında tanıma ve materyalleri inceleme fırsatı kullanıcılara sunulmaktadır. Bitki seçiminde en önemli faktör ise kuraklığa (Avustralya iklimine uygun) ve her türlü etkiye dayanıklı türlerin seçilmiş olmasıdır.
İnsanların vakit geçirebilecekleri, keşif yapabilecekleri bir kamusal alan niteliğindeki bu botanik bahçesi ekolojik olarak mimari ve sanatla birleştiğinde bir bütünü ifade eder. Peyzaj onarım çalışması ile geleceğe dönük böyle bir projenin hayata geçirilmesi ve başarılı tasarım çalışmaları sonucunda Royal Botanic Garden peyzaj projesi 2013 yılında Dünya Mimarlık Festivali’nde ödül almıştır.
Kaynakça: https://www.plataformaarquitectura.cl/cl/02-314467/jardin-botanico-australiano-gana-la-categoria-de-paisajismo-en-el-world-architecture-festival-2013
